Ðợi làm đôi chân đi quanh thế giới
để thấy con tim thế giới hẹp hòi
đợi nghe lương tâm con người trở lại
đợi đã héo mòn những sớm mai

Khoảng 28 năm trước , lén nhà tôi đọc
" Ðêm nghe tiếng đại bác " của Cô Nhã Ca .
Ðọc bỏ đoạn , lật vội những trang có cảm tình trai gái ...
nhưng cũng đủ cho tôi biết thương
biết tội , biết hoang mang
Những ngày cuối Saìgòn còn yên vui
để đánh tan những ám ảnh đó
tôi ngây thơ trấn an mình
" ông trăng xuống chơi cây cau thì cau sẽ cho ... hoa
vặn Tivi xem chương trình đố vui để học
hoặc đòi nhà đưa đi bơi ở hồ tắm Thảo Ðiền
Chút vui sót trong trí lúc đâu đâu cũng vẳng tiếng "
người chết hai lần , thịt da nát tan ..."
Dễ sợ ! Một tận cùng của diễn giải .
Không phải chuyện nhảm,
tự tôi lớn trước tuổi vì hiểu rất sớm những rối loạn
phức tạp tâm lý của tuổi trẻ Việt Nam
ảnh hưởng bởi chiến tranh .
Chung quanh là những biến động không ngừng
Anh Cả xa nhà du học tiếp tin Cậu rớt máy bay .
Hết nước mắt .
Thắc mắc, bất an nhưng khôg dám nói
và Ông đã đến gần , nói giùm cho.

đợi chờ yêu thương trên cây thánh giá
đợi xóa sân si dưới bóng bồ đề
đợi con kên kên trên cành nhỏ lệ
đợi có tiếng cười trong nỗi lo ...
(Ðợi có một ngày )

Sàigòn của đêm màu hồng
Sàigòn có những bộ óc hoang tưởng
dài thân nhàn rỗi rất chịu khó luận bàn
về máu từ những trang kiếm hiệp
ở tận bên Trung Hoa
Sàigòn chia ngõ ngách
vị trí từng quận phân biệt lớp sang hèn
Sàigòn chất Huế của người nhạc sĩ
trước hiện tình đất nước.
Rất Việt Nam, từ Ông hơi thở nhạc
nghẹn uất và nước mắt thơ rơi

từng giọt máu anh trong rừng núi lở
từng giọt máu mẹ bên khóm cải xanh
từng giọt máu cha trên đường đất đỏ
quê hương bây giờ cỏ mọc xanh um
từng giọt máu em ươm vườn trái nhỏ
từng giọt máu chị thơm lúa ngô ta.

Máu tim người nhạc sĩ sôi trên
"Những giọt máu trổ bông ".
Viết 14 dòng, ông lập lại 17 lần từ "máu".
Biển máu kinh hoàng trong nội chiến.
Nhìn lại những năm mong mỏi hòa bình
nhà nhà cầu nguyện
người người xuống đường phản đối
phá rối trị an ... dù là ở bất cứ hình thức nào
bắt buộc cũng phải có sự lập lại . Luật tự nhiên !
Ca khúc Da vàng đã là sự lập lại vì khát khao
khát vọng không đến cùng ngày .

Những lập lại đó trong Yellow-Skinned Songs tôi còn nhớ
"Chưa mất niềm tin : dù hôm nay, dù hôm nay, dù hôm nay...
" Tình ca người mất trí
Tôi có, tôi muốn, tôi có, tôi gọi ...";
Ðại bác ru đêm : đại bác đêm đêm,
đại bác qua đây, hàng vạn tấn bom, hàng vạn tấn bom...";
Cho một người nằm xuống
anh nằm xuống không có ai,
anh nằm xuống bạn bè còn đó
anh nằm xuống không có ai
anh nằm xuống anh biết không anh..." ; "
Em hãy đi cùng tôi: hãy đi cùng tôi ,
hãy thăm, hãy đi, hãy đi thăm, hãy nhớ ..." ]
Tôi bé nhỏ nên chỉ đại khái, lựa ra chút vậy
Thực tế thì nhạc Trịnh Công Sơn đã đi sâu
qúa sâu vào lịch sử của dân tộc Việt Nam
Ông trao cho , nhớ - thấm
và chiêm nghiệm cùng mỗi người cực điểm tàn khốc
của tấn thảm kịch năm xưa
Không dừng trong hận thù và thở than thân phận
tâm hồn Ông rất bao dung . Từ tốn ,
Người nhạc sĩ " Cúi xuống thật gần"
nâng niu giấc mơ hiền hòa.

[Cúi xuống cúi xuống thật gần cho trái tim dập dồn
cho đam mê thay vào đổ nát quê hương
cúi xuống cúi xuống thật gần cho chiếc hôn ngọt nồng
cho trăm năm ưu phiền phút chốc hư không...]

Một thời người ta nghiêng đầu qua bên phải hay bên trái
nhiều một chút , mắng nhiếc nhau , cao giọng hỏi , " ....
Người nhạc sĩ này có tuyên truyền , có phản chiến ,
có... thân A hơn B ? " .
Tôi bây giờ cần biết nhiều vậy không?
Trả lời không ngại là " không!"
Vì bất chợt và không chỉ một lần
tôi đã được Ông nhắc nhớ :

"... Cây thu bóng dài và tôi thu bóng tôi ..."

"Bóng đổ dài buổi sáng lúc mặt trời lên .
Ðứng ngọ rồi thì bóng ta đâu ?
Như Ông đã tự giải lòng qua câu hỏi "
bóng thật hay người thật ? " ( Biết đâu nguồn cội )

Người đến và đi như chân chính
và trinh bạch của văn nhân
Vậy và vẫn vậy thôi...