Con ơi! Hãy nhen bếp lửa
kẻo đêm dài giá lạnh
Khơi than hồng sưởi ấm túp lều tranh
Rồi con hãy xích lại gần đây
để nghe mẹ phân trần
Lời giáo huấn trước ngày con xuất giá.
Con ơi, tháng Chạp đến đây
con phải về làm dâu nơi xứ lạ
hãy ghi nhớ mấy lời khuyên
trong tấc dạ buổi chia lìa.
Con ra đi là cách mẹ xa nhà
Mười tám năm chịu điều goá bụa
mẹ tảo tần cực khổ nuôi con
Nay đến tuổi trưởng thành
mẹ lại phải lo đến bề gia thất nhân duyên
mẹ rất thông cảm nỗi lo sợ phập phồng
bởi phận gái mười hai bến nước.
Xưa nay của hồi môn
họ tặng cho con của họ những vàng với bạc
riêng mẹ gửi gấm cho con những
lời khuyên xứng đáng hơn bạc hơn vàng.
Vậy con phải làm sao cho rỡ mặt quyên đường
Phàm là con nhà gia giáo
con phải hiểu rành cái câu nội trợ tề gia.
Phải biết coi chừng trách cá,
nồi cơm phải khéo léo từng đường kim mũi chỉ
Ông bà xưa của mình thường nói rằng
“Làm dâu khổ lắm con ơi, vui chẳng dám cười
mà buồn thì chẳng có dám than.”
Khi con về ở bên chồng của con rồi
đi đâu thì đi cho có nơi, về cho có chỗ
ông bà mình thường nói, “Một tiếng chào cao hơn cỗ.”
Phận gái tam tùng xuất giá tùng phu
Khi con được chồng thương yêu
thì đừng có tự đắc kiêu căng
còn nếu như chồng có tệ bạc
thì con đừng có học theo cái thói vặn nài bẻ ống
bởi sách có câu, “Nếu không chồng thì đi dọc
đi ngang, có chồng rồi thì cứ thẳng một đàng mà đi”
Trót sanh ra làm phận nữ nhi
con giữ sao khỏi tiếng thị phi chê cười.
Trong gia đạo phải kính nhường thuận thảo,
Ngoài xóm giềng phải lui tới viếng thăm.
Bà con xa không bằng lối xóm ở gần,
Khi tối lửa tắt đèn nên giúp đỡ.
Con à, hãy nghe lời mẹ dạy
con đi chợ có món ngon vật lạ
phải tính toán làm sao cho vừa dạ bên chồng.
Trước có mẹ cha, sau em chị được no lòng
Mỹ vị cao lương mà cơm khê canh mặn
sao bằng rau củ trong vườn mà ngon miệng vừa ăn.
Mâm bàn dọn dẹp đã xong
then gài cửa đóng đề phòng kẻ gian
Nồi cơm, trách cá lo toan,
chó treo mèo đậy, kẻo mang vụng về.
Mẹ không bao giờ có thành kiến khắt khe, bởi có câu
“Nhất nam viết hữu, còn thập nữ viết vô,”
thân phận gái là nữ sanh ngoại tộc.
Khi con còn bé, con là con của mẹ, lớn khôn rồi
phải về làm dâu, làm vợ của người ta
Nếu con có lòng muốn trả thảo mẹ cha
hãy ghi nhớ những lời của mẹ dạy
phải giữ kỹ câu công ngôn dung hạnh
và gìn tròn câu tứ đức, tam tùng
Sau này, mẹ có nhắm mắt theo ông theo bà rồi
mẹ cũng được ngậm cười nơi chín suối
Mai đây con phải theo chồng
mấy câu giáo huấn mựa đừng đơn sai.