Ngày xưa Dương Lễ, Lưu Bình,
Thâm giao tri kỹ nặng tình cùng nhau.
Họ Dương kinh sử chuốt trao,
Lai kinh ứng thí chiếm ngôi đầu hiển vinh.
Lưu Bình trà rượu hư thân,
Tan nhà nát cửa đến tìm bạn xưa.

DƯƠNG LỄ: (nói) Quân hầu!
Tên ăn mày này là ai? Đến tìm ta làm gì?

LƯU BÌNH: Lưu huynh đây!
Dương hiền đệ không nhớ anh sao?

DƯƠNG LỄ: Ta không biết Lưu huynh nào cả!
Nếu ngươi có đói; quân hầu!
Mau dọn cho hắn một trái cà thiu và một tô cơm hẩm!

LƯU BÌNH: Bớ Dương Lễ!

VỌNG CỔ:

LƯU BÌNH: Dương Lễ ơi!
Năm xửa năm xưa ta với mi còn là huynh là đệ.
Hạt cơm ta mi ăn, bát nước ta mi uống,
tiết Đông sang ta lo mi lạnh,
cho áo hồ cừu mặc ngoài lụa gấm,
để cho mi an tâm theo bề học vấn
ta tặng cho mi riêng một…thư…phòng…

Giỏi! Ta khen mi khéo vào cuối ra lòn.
Ta phục mi đã miệt mài sôi kinh nấu sử,
khi bảng hổ tên đề mi vỗ cánh bay.
Thưa thượng quan!
Thằng này đối với thượng quan chí tình chí nghĩa,
nay thật buộc lòng mới lết đầu đến nhờ vả thượng quan!
Hỡi ơi cái nghĩa kim bằng,
mi chỉ đáng là một trái cà thiu và một tô cơm hẩm.

DƯƠNG LỄ: (dặm) Mi thử học hành xem
trí óc của ngươi có bì được ta chăng
Còn bây giờ cơm đó ăn hay không ăn là tự ý!

LƯU BÌNH: Ăn à…! Chào mi!

DƯƠNG LỄ: Lưu hiền huynh!

DƯƠNG LỄ: Hiền huynh ơi
lòng của đệ đây chỉ có đất trời chứng giám.
Đệ muốn nhờ trái cà thiu và tô cơm hẩm,
để gởi Lưu huynh về cửa Khổng sân Trình.
Châu Long hiền thê!

CHÂU LONG: Dạ!

DƯƠNG LỄ: Dương Lễ ta được như ngày nay
là nhờ ơn tái tạo của Lưu Bình.
Vậy nàng hãy thay ta mà ban bố cho người một tia hy vọng
Nếu Lưu huynh ta được nàng chiều chuộng
chắc sẽ dễ dàng lên tột đỉnh công danh.
Châu Long hiền thê ơi!
“Tào khang chi thê là đạo trọng”,
nhưng cái nghĩa kim bằng thì
“bần tiện chi giao mạc khả vong”.

NHẠC:

NAM KỂ: Quán gấm đầu làng có nàng dệt tơ bán tơ.

NỮ KỂ: Quán gấm đầu làng có chàng ngồi bên áng thơ.

NAM KỂ: Tình tang ối a đầu làng,
nàng Châu Long đã dựng quán,

NỮ KỂ: Tình tang ôi á báo ân,
báo ân thay cho chồng.

NAM KỂ: Quán gấm đầu làng mấy người đời ai biết chăng?

NỮ KỂ: Quán gấm đầu làng ấy chuyện xưa rất xa xưa,

NAM KỂ: Tình tang ối a một lòng,
vùi mài kinh sử đèn sách,

NỮ KỂ: Tình tang ôi á vẻ vang bảng son đề tên

VỌNG CỔ:

LƯU BÌNH: Châu tiểu thơ ơi!
Lời hẹn năm xưa bây giờ nàng có nhớ,
Lưu Bình tôi đã danh đề bảng hổ
có xứng được cùng ai kết nghĩa châu trần

LƯU BÌNH: Ủa sao lạ này!
Sao bụi bám khung tơ nhện bủa loan phòng.
Tình mà ơn, tình mà nghĩa,
nàng đi rồi ta một mình cô độc trên đỉnh công danh.
Suốt cuộc đời Lưu Bình này làm sao ta tìm gặp Châu Long?
Còn Dương Lễ! Dương Lễ ơi!
Ta sẽ gặp mi tại công đường,
ta sẽ mắng vào mặt mi cho hả giận.
Đối với ta có đáng gì đâu thám hoa hay bản nhãn,
học hay không là do chí của Lưu Bình!

LƯU BÌNH: (dặm) Dừng kiệu lạ đây!
Dương Lễ! Dương Lễ đâu rồi!

DƯƠNG LỄ: Kính chào Lưu huynh!

LƯU BÌNH: Còn ai, ai đang ngồi với mi đó?

DƯƠNG LỄ: Dạ tiện nội là Châu Long!

LƯU BÌNH: Hả! Châu tiểu thơ! Châu tiểu thơ!

CHÂU LONG: Dạ, thần thiếp đích thị là Châu Long,
vâng lệnh chồng lo cho hiền huynh ăn học.
Hiền huynh có nhớ trong khi gần gũi,
thiếp thường khuyên sớm khuyên trưa,
chàng chưa thi đỗ thì chưa động phòng.

LƯU BÌNH: Thôi ta đã hiểu tấm lòng cao cả của Dương Lễ
và ơn nghĩa của Châu Long.
Cho đến giây phút sau cùng
ta chỉ là hòn sỏi nhỏ nằm bên cạnh non cao.